Waarom lopen de kerken leeg, en wat kunnen we eraan doen?

Laten we om deze vraag te beantwoorden eens terug gaan naar het verleden. De functie die de kerk toen had in het dagelijkse leven was heel anders als nu het geval is. Waarom eigenlijk? Is de taak veranderd van de kerk? Is de opdracht veranderd van de kerk?

Heel vroeger lag het stadsbestuur mede in de handen van de kerk. Zo ook landelijk. Geestelijken speelden een grote rol in de samenleving. Vaak waren zij ook als weinigen geschoold in het lezen en schrijven. En dat dan ook nog in het Latijn. De mensen waren toen dus afhankelijk van de geestelijken om ze bijvoorbeeld te vertellen wat er in de Bijbel staat. Is dat nu niet meer nodig dan? Natuurlijk wel, je hebt altijd onderricht nodig. Alleen zijn de Bijbels inmiddels niet meer alleen in het Latijn te lezen, maar gewoon in je eigen taal. De verhalen die erin staan, zijn over het algemeen wel bekend. Het is de kunst van de voorganger om het te vertalen naar deze tijd, het levendig te maken voor de mensen.
Je brengt tenslotte het Woord van God, en dat mag best enthousiast !

Je bent als voorganger toch een soort van leraar. En een leraar doet meer dan alleen maar 'voorlezen' uit een boek. Een goede leraar werkt ook aan de relatie met zijn leerlingen. Hij hoeft niet alles te weten, maar hij moet zijn leerlingen wel kennen.

Als we wat cijfers gaan bekijken van de jaren 90 in de vorige eeuw, dan is het aantal mensen dat zich 'Christen' noemt ongeveer 38%. Terwijl de wereldbevolking groeit met 1,25% per jaar, groeit het Christendom met 1,12% per jaar. Kortom, het aantal Christenen loopt terug.

Percentage Christenen per land

Als we daar het cijfer bij zoeken  voor criminaliteit, dan groeit dat alleen maar harder.
Hoe kan dat? Wat is de opdracht van ons Christenen?
Mattheüs 28:19 zegt duidelijk: "Ga er op uit om alle volken tot Mijn leerlingen te maken. Doop hen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Leer hen altijd te doen wat Ik u heb gezegd".
Een niet te missen opdracht lijkt me. Toch wordt deze maar voor de helft uitgevoerd.

Laten we het eens per deel bekijken.
"Ga er op uit om alle volken tot Mijn leerlingen te maken."
Wordt dat gedaan? Ja, min of meer wel. Er wordt veel aan zending werken gedaan overal op de wereld. Meer kan altijd natuurlijk, maar we werken eraan.
"Doop hen in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest."
Ja, men wordt gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De discussie over kinderdoop, onderdompeling en besprenkelen ga ik nu niet behandelen, maar ook dat is een hele leuke. Die bewaren we nog.
"Leer hen altijd te doen wat Ik u heb gezegd."
En daar knelt nu net de schoen. Leren wij onze gelovigen nog wel hoe ze moeten leven? Of vertellen we alleen verhalen uit de Bijbel? Ik hoor verschillende mensen nu al zeggen: we leren de mensen toch wat in de Bijbel staat? We kunnen ze niet dwingen om het ook te doen!
Inderdaad, je kunt mensen niet dwingen. Je leid, net als Jezus, door voorbeeld. Je moet een voorbeeld zijn voor anderen. En dat gaat niet als je elkaar alleen op zondag in de kerk ziet. Dan weten mensen dat je altijd op de eerste rij zit, maar als je in de winkel bijvoorbeeld de mensen niet herkent of wil kennen, dan geef je een verkeerd voorbeeld. In mijn ogen geeft de kerk zelf al een verkeerd voorbeeld.
Jezus gaf het voorbeeld van altijd er zijn als iemand je nodig heeft. En wat doen de kerken tegenwoordig?
Bij de meeste kerken zit de deur letterlijk op slot door de week. Uitzondering voor de toeristen die de gebouwen dan van binnen kunnen bekijken.

De kerk moet altijd toegankelijk zijn, een toevluchtsoord

Jezus nam zijn discipelen ook aan de hand mee, en leerde ze alles vanuit een relatie. Tegenwoordig is er geen relatie meer met de kerk. Vaak een gewoonte of een verplichting om elke zondag of eens in de zoveel tijd naar de kerk te gaan. En dat komt doordat de kerk volgens een vastgelegd programma werkt.
Een echt instituut.

Er worden programma's geschreven en uitgewerkt om toch de kerken maar weer snel vol te laten lopen. Men wil aan 'quota' voldoen, net als een opleidingsinstituut. Daardoor wordt het koud en kil in de kerk. En wie voelt zich nu thuis in een koude en kille omgeving? En belangrijker nog, weerspiegelt dat koude en kille gevoel het gevoel dat Jezus ons geeft? Doordat we de laatste opdracht niet uitvoeren kan het dus dat de criminaliteit alleen maar oploopt. Wij onderwijzen de mensen niet meer in de normen en waarden waar Jezus voor staat. We kijken niet meer om naar de medemens. We lopen met een boog om mensen die juist hulp kunnen gebruiken. Hoe deed Jezus dat? Hoe kwam Hij aan Zijn discipelen? Door mensen van stand te kiezen? Ik las in het boek "Discipelschap met impact" van Greg Ogden een mooi verhaal over de twaalf uitverkoren discipelen.


Een memorandum over de geschiktheid van de aangedragen kandidaten voor een bediening:

Aan: Jezus

Van Jordan Managment

Geachte heer,
Onze dank voor uw toezending van het c.v. van de twaalf mannen die u heeft uitgekozen voor managementposities binnen uw nieuwe organisatie . Allen hebben nu onze reeks tests ondergaan; we hebben niet alleen de resultaten door onze computer later rangschikken, maar ook persoonlijke vraaggesprekken voor ieder van hen geregeld met onze psycholoog en de consultant die onderzoek doet naar de geschiktheid voor een bepaald beroep. De staf is van mening dat de meesten van uw genomineerden tekort schieten in achtergrond, opleiding en beroepsmatige geschiktheid voor het type onderneming dat u gaat beginnen. Ze hebben geen teamgeest. We zouden u willen aanraden om te blijven zoeken naar personen met managementervaring, die hebben bewezen te beschikken over de juiste capaciteiten.
Simon Petrus is emotioneel instabiel en geneigd tot driftaanvallen.
Andreas heeft absoluut geen leiderschapskwaliteiten.
De twee broers Jacobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, stellen persoonlijk belang boven loyaliteit aan het bedrijf.
Tomas vertoont een twijfelachtige houding die de moraal zou kunnen ondermijnen.
We zien het als onze plicht u te informeren dat Mattheüs op de zwarte lijst is geplaatst door het Beter Bedrijf Bureau van Jeruzalem en omgeving. 
Jacobus, de zoon van Alfeüs, en Taddus hebben beslist radicale neigingen, en ze hadden beiden een hoge score op de schaal van manische depressiviteit.
Één van de kandidaten toonde echter grote mogelijkheden. Hij was een bekwaam en vindingrijk man, kan goed met mensen omgaan, heeft een scherp gevoel voor zaken en heeft contacten op hoog niveau. Hij is zeer gemotiveerd, ambitieus en verantwoordelijk. We bevelen Judas Iskariot aan als uw penningmeester en rechterhand. Alle andere profielen spreken voor zich.

Veel succes met uw nieuwe onderneming.

 Kortom, in deze tijd zouden de twaalf discipelen niet uitgekozen zijn. Niet naar de regeltjes die wij zelf opgesteld hebben in elk geval. Jezus ziet echter meer in de mensen dan oppervlakkig lijkt.
Jezus leerde de discipelen te leven zoals Hij leefde, door ze aan de hand mee te nemen. Een relatie met ze aan te gaan. Hij was ten alle tijden beschikbaar om vragen van de discipelen te beantwoorden. De taak van de voorgangers staat in Efeziërs 4:12 "de heiligen toe te rusten tot dienstbetoon". En de heiligen, dat zijn wij. Zij dienen ons klaar te maken en op te leiden om God te dienen en te eren. En daar moet geen programma voor geschreven worden. Men moet zichzelf toeleggen om groepen mensen onder hun hoede te nemen en via relatie te laten ZIEN hoe te leven. Letterlijk voor ons uit gaan, voorgaan. Klinkt als voorganger toch?
Zelf leren wij onze kinderen ook dingen door ze voor te doen. We blijven niet op onze stoel zitten en pakken er een boekje bij als we ze willen leren hoe je een dop van een fles draait. Nee, je pakt de fles en laat langzaam zien hoe je de dop eraf draait. Leren door voorbeeld.

Mijn idee is dus dat men in de kerk niet volgens een programma zou moeten werken om te proberen zoveel mogelijk mensen binnen  te krijgen, die na verloop van tijd weer weg lopen omdat ze niet kunnen vinden wat ze zoeken. Geborgenheid, onderricht, groei in geloof.
Als men enkele personen letterlijk aan de hand meeneemt, lief en leed deelt en dus een relatie opbouwt, dan kun je laten zien hoe je het leven leeft. Dat zal overgenomen worden, en doordat met het gelijk uitleeft, zal het ook standhouden. Hierdoor bouw je aan een bredere basis met mensen die anderen weer aan de hand mee kunnen nemen op dezelfde manier. En elk persoon is anders. Daar valt geen programma voor te schrijven.